pínu yfirdrifið?

Umræðan um endurútgáfu bókarinnar um negrastrákana tíu heldur áfram og áðan birti einn ástsælasti fjölmiðlamaður þjóðarinnar mikinn skammarpistil yfir "fulltrúum góðmennskunnar í samfélaginu" sem í skjóli yfirdrifins félagslegs réttrúnaðar, skipbrota sósíalisma, fjölmenningarhyggju og feminisma, gera atlögu að "litblindum" menningarsögulegum verðmætum sem hafa að hans mati "enga skírskotun" í rasisma þann sem þekkist í útlöndum.

Enga skírskotun???  Er "útlenskur rasismi" ekki til á Íslandi eða er hann í svo allt öðru samhengi að hann er á einhvern hátt bara saklaust og meinlaust grín og barnagælur?  

Það má vel vera að ég hafi lægra tolerance fyrir rasisma en gengur og gerist, enda hef ég undanfarin sjö ár búið í landi þar sem hið ljóta andlit rasismans er tiltakanlega áberandi og yfirþyrmandi.  Ég hef séð rasismann "in action" með eigin augum og kynnst fólki sem hefur orðið fyrir barðinu á honum. 

Ég man raunar að þegar ég var nýkominn hingað þá gerði ég mér í raun enga grein fyrir hvað rasismi væri í raun og veru, því heima á Íslandi var rasismi "ekki til" (eða öllu heldur, ekki vandamál þar sem það voru engir útlendingar né litað fólk til á íslandi - svona eins og það eru engir hommar til í Íran ).  Sem "freshman í college" hérna í liberal Minnesota var ég skikkaður til að taka kúrs í "Multicultural & Gender Minority Studies".  Ég var frekar skeptískur á þennan kúrs í byrjun og hundfúll yfir því að vera neyddur til að taka hann því ég taldi mig ekki hafa neina fordóma.  Í dag er ég hins vegar afar þakklátur fyrir að hafa tekið þennan kúrs því ég get með sanni sagt að hann var eftirminnilegri og lærdómsríkari en margir aðrir þeir kúrsar sem ég hef tekið um dagana.  Ég komst að því þarna að ég vissi nákvæmlega ekkert um fordóma, hvorki mína eigin fordóma né annarra.  Lestrarefnið setti efnið í sögulegt samhengi og fyrirlestrarnir og umræðurnar í tímunum gerbreyttu sín minni á rasisma í öllum sínum birtingarmyndum. 

Ég man að í fyrstu tímunum var ég hálf utangátta og hafði ekki mikið gáfulegt til málanna að leggja í umræðunum en áhuginn og skilningurinn óx smám saman og svo fór fyrir rest að prófessorinn (sem var ansi skemmtileg "half hispanic, half jewish" lesbía) heimtaði að ég læsi svarið mitt við ritgerðarspurningunni á lokaprófinu upp fyrir bekkinn.   Svo gaf hún mér A+ þessi elska.

En en...þið sem sjáð ennþá engan rasisma í 10 litlum negrastrákum, endilega kíkið á þennan pistil eftir dr. Gauta B. Eggertsson, hagfræðing hjá seðlabanka bandaríkjanna og bróður borgarstjóra Reykjavíkur.

Það er leitt að vissum feitlögnum hvítum (og rauðhærðum), sannkristnum menningarsnobburum, framsóknaríhaldsplebbum og karlpungum fynnst tilverurétti sínum og lífsskoðunum ógnað af okkur háværa og leiðinlega jafnaðarmannapakkinu.

Athugasemdir

[Ottó Marvin Gunnarsson, 30.10.2007 kl. 18:28]

Ég vill nú samt meina það að rasismi á íslandi sé einn sá yfirborðs kenndasti rasismi í heimi, ég gerði nýlega verkefni um akkurat rasisma á íslandi og talaði ég um þetta þar, tók þessa bók sem dæmi um saklausan rasisma.

Þeir sem segja Ísland rasismaland ætti að kynna sér málið betur, við bjóðum fólki innan EES frjálst flæði í landið eins og er og bjóðum þeim í okkar stéttarfélög og leyfum þeim að njóta alla réttinda til fulls hér á landi.

Ísland stendur ofarlega í þessum málum EN við verðum samt að fá stjórn á þetta flæði og auka skyldu menntun þeirr sem koma hingað til lands...

[Róbert Björnsson, 30.10.2007 kl. 19:16]

Komdu sæll Ottó,

Hvernig skilgreinir þú "yfirborðskenndan" og "saklausan" rasisma?  Áttu við að þetta sé mest í nösunum á fólki?  Að þetta sé nú ekki illa meint? 

Ég get fallist á að oft getur upplifun á rasisma verið byggð á misskilningi, þ.e.a.s. hlutir geta verið sagðir í gríni en viðtakandinn skilur það á allt annan hátt.  Þetta á sérstaklega við þar sem tungumála-erfiðleikar spila inní dæmið.

Ég hef ekki haldið því fram að Ísland sé "rasismaland" en hef þó stundum fengið það á tilfinninguna að grunnt sé á þjóðernishyggju hjá mörgum sem og tortryggni og hræðslu í garð útlendinga og þeirra sem eru öðruvísi á einhvern máta.  Held samt að það sé ekki endilega alltaf "illa meint" heldur frekar byggt á langvarandi einangrun og skorti á samskiptum við útlendinga.  Það er eðlilegt að hræðast hið óþekkta.

Varðandi "frjálst flæði inní landið" þá má ekki gleyma því að EES samningurinn tryggir sömuleiðis OKKUR frjálsan aðgang að þeirra löndum.  Það sem gleymist reyndar stundum í þessari umræðu og má hugsanlega kalla rasisma er að Ísland er nú nánast algerlega lokað fólki utan EES.  Einungis Evrópubúar hafa greiðan aðgang inní landið - þó svo sumir evrópubúar séu kannski ekki jafn velkomnir og aðrir.

Ég er hins vegar alveg sammála því að betur má standa að menntun og aðlögun íslenskra nýbúa þó svo ekki megi fara þar offari með óraunhæfum og ósanngjörnum kröfum um færni í íslensku og íslendingasögum.

[Margrét St Hafsteinsdóttir, 1.11.2007 kl. 13:56]

Mjög góður pistill hjá þér Róbert.